Piewca starej Warszawy. Piewca starej Warszawy krzyżówka. oppman: Piewca starej Warszawy: Inne opisy: opowiedzieć komuś, co się naprawdę czuje, myśli na jakiś
Artur Oppman (Or-Ot) to jeden z najpopularniejszych polskich poetów tworzący w okresie Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego. Jego pełna głębi, przejmująca poezja żołnierska wciąż rozbudza naszą wyobraźnię historyczną i uczy nas patriotyzmu. Artur Oppman Artur Oppman urodził się 14 sierpnia 1867 roku w Warszawie, w spolonizowanej mieszczańskiej rodzinie niemieckiej, szczycącej się tradycjami powstańczymi. Dziadek brał udział w Powstaniu Listopadowym, ojciec zaś w Powstaniu Styczniowym. Artur Oppman wzrastał więc w atmosferze gorących popowstaniowych uczuć patriotycznych. Już jako gimnazjalista podejmował swoje pierwsze próby poetyckie. Zadebiutował, jako szesnastolatek, wierszem podpisanym Or-Ot i ten oryginalny pseudonim pozostał na zawsze. Po studiach na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie studiował filologię polską, w roku 1893 powrócił do swojej ukochanej Warszawy i osiadł w niej już na stałe. Często chodził na Stare Miasto, interesowała go cała historia stolicy, zwyczaje, obyczaje, legendy. Pisarz Adam Grzymała-Siedlecki wspomina: „Fenomenalne znawstwo przeszłości warszawskiej łączyło się w nim ze wzruszającym umiłowaniem każdego starego kamienia, każdego zaułka (…) Kochał do niepamięci Warszawę nie tylko za jej piękno, ale i za to, że ona mówiła doń i Insurekcją Kościuszkowską, i Kilińskim, i Rzezią Pragi, i Nocą Listopadową1830 r., i Rządem Narodowym z 1863 r., i szubienicami Traugutta i towarzyszów. (…)”.Warszawie poświęcił Or-Ot zbiory poezji: „Ze Starego Miasta” (1893), „Stare Miasto”(1926), „Moja Warszawa”(1929), „Pieśń o rynku i zaułkach”(1931) i już za życia zyskał miano poety starej Warszawy. Warto wspomnieć, że wiele ze swoich utworów poświęcił Oppman dzieciom, m. in. „Legendy Warszawskie”(1925) i bajki: „Bal i koncert u sikorki”, „Stoliczku nakryj się” i inne. Drugi nurt poezji Artura Oppmana to utwory patriotyczno-historyczne. W swoich wierszach utrwalił pamięć bohaterów narodowych i wielkich wydarzeń w historii Polski. Jak stwierdził przedwojenny krytyk literacki Jan Lorentowicz, : „(…) w ciągu całego swego życia twórczego miał jedną tylko namiętność: bezgraniczne ukochanie Ojczyzny”. Miłość Ojczyzny sprawiła, że w roku 1920 poeta zgłosił się na ochotnika do walczącej z bolszewikami armii polskiej. O wielkiej miłości Ojczyzny świadczy wiersz poety „Hasło”: „Na skrwawione ojców cienie, Co za ciebie marli, Na tyranów pohańbienie, Którzy cię rozdarli, W mojej wodzie, w moim chlebie Zaprzysięgam siebie! Na ten pacierz, co szeptałem Usty dziecęcemi, Na to wszystko, co kochałem Na ojczystej ziemi, W twoje ręce, w imię ciebie Zaprzysięgam siebie! Na stargane twe kajdany, Na twe miecze grzmiące, Na wczorajszy dzień zdeptany I jutrzejsze słonce, Na ten sądny grom na niebie Zaprzysięgam siebie! Na najdroższych przypomnienie, Którzy śpią w mogiłach, Na mej piersi każde tchnienie, Każdą kroplę w żyłach – I na grób mój w twojej glebie Zaprzysięgam siebie!” Z kolei w wierszu : „Pacierz za zmarłych” poeta wspomina tych wszystkich, którym przyświecała idea niepodległości Polski, dla której nie szczędzili własnej przelanej krwi: „A po tych wszystkich, którzy szli przed nami Z krzykiem: Ojczyzno – i z męką szaloną, A po tych wszystkich, co ginęli sami, Aby nas zbawić swoją krwią czerwoną, Za śmierć dla jutra, za ten lot słoneczny, O Polsko! Odmów: „odpoczynek wieczny!…” Gdzie są ich groby? Polsko! Gdzie ich nie ma? Ty wiesz najlepiej – i Bóg wie na niebie! On się przyglądał z sędziego oczyma, Gdy oni marli, z uśmiechem; za Ciebie, I swoją śmiercią opłacali żyzną Promyczek słońca dla ciebie – Ojczyzno! …” Oswobodzenie polskiego Lwowa 22 listopada 1918 roku, kiedy to młodzież i dzieci lwowskie zdobyły się na szczyt bohaterstwa, oddając ofiarnie życie za swoje ukochane miasto, Oppman uczcił niesłychanie przejmującym monologiem umierającego syna do matki w słynnym wierszu „Orlątko”: „O mamo, otrzyj oczy, Z uśmiechem do mnie mów – Ta krew, co z piersi broczy, Ta krew – to za nasz Lwów!… Ja biłem się tak samo Jak starsi – mamo chwal!… Tylko mi ciebie, mamo, Tylko mi Polski żal… Z prawdziwym karabinem U pierwszych stałem czat… O, nie płacz nad twym synem, Że za ojczyznę padł!… Z krwawą na kurtce plamą Odchodzę dumny w dal… Tylko mi ciebie, mamo, Tylko mi Polski żal… Mamo, czy jesteś ze mną? Nie słyszę twoich słów… W oczach mi trochę ciemno… Obroniliśmy Lwów!… Zostaniesz biedna sama… Baczność! Za Lwów! Cel! Pal! Tylko mi ciebie, mamo, Tylko mi Polski żal!” To krótkie przypomnienie o zakochanym w Polsce poecie zakończmy wzruszającym wierszem dla dzieci „Twoja Ojczyzna”: „Ojczyzna twa, dziecię, To cały ten kraj, To lasy i pola, Ten ogród i gaj I strumień, co srebrnie Pod słońca blask drga: To wszystko, to wszystko Ojczyzna jest twa! Ojczyzna twa, dziecię, To każdy nasz gród, Gdzie siedzi od wieków Hartowny w łzach lud, Gdzie echo przeszłości Jak złota pieśń gra: To wszystko, to wszystko Ojczyzna jest twa! Ojczyzna twa, dziecię, To rzędy tych chat, Gdzie mieszka kmieć szczery, Rodzony twój brat: I kwiatów tysiące I ptasząt tych ćma: To wszystko, to wszystko Ojczyzna jest twa! Ojczyzna twa, dziecię, To wstęgi tych rzek, Co kraj ten zraszają Od wieków po wiek I góry podniebne, Co wieńczy je mgła: To wszystko, to wszystko Ojczyzna jest twa! Ojczyzna twa, dziecię, To mogił tych świat, Gdzie leżą umarli; Pradziady i dziad, Gdzie w ziemię krew wsiąkła, Ich pot i ich łza: To wszystko, to wszystko Ojczyzna jest twa! Trzy pokolenia znały, recytowały i śpiewały utwory Or-Ota, przeniknięte wielką miłością Ojczyzny. Warto sięgnąć po poezję, zapomnianego dzisiaj, Artura Oppmana, a także zapoznać dzieci z bardzo ciekawymi bajkami i legendami poety.
Twierdza Warszawa ( ros. крепость Варшава) – zespół fortów i innych budowli fortyfikacyjnych wzniesionych przez władze Imperium Rosyjskiego wokół Warszawy w XIX wieku, określenie obowiązujące w okresie od 1879 do 1913 roku. Historia. Budowa twierdzy. Fragment fortu P („Bema”) w warszawskiej dzielnicy. Warszawski
powieść „Ludzie bezdomni” (1899) Stefana Żeromskiego; dramat „Warszawianka” (1904) Stanisława Wyspiańskiego; powieść „Opowiadania o starej Warszawie” (1909) Wiktora Gomulickiego; powieść „Przedwiośnie” (1924) Stefana Żeromskiego: „Wychodząc na wykłady i do prosektorium, wracając z lekcji czy z miasta, Baryka musiał przemierzać dzielnicę zamieszkaną przez Żydów. Byli oni co prawda rozproszeni we wszystkich okolicach Warszawy, lecz w tej osiedli jako masa jednolita, tworząc zamknięty organizm o kilkuset tysiącach jednostek. Zrazu widok domów, mieszkań i sklepów żydowskich mierził oczy przybysza swą specyficzną ohydą, później jednak począł go zaciekawiać, a wreszcie narzucił mu się wszechwładnie jako problemat. Chwile wolne Cezary poświęcał na zwiedzanie przyległych ulic: Franciszkańskiej, Świętojerskiej, Gęsiej, Miłej, Nalewek i innych”; poezje „Pieśń o Rynku i zaułkach” (1930) Artura Oppmana; wiersz „Polacy” (tom „W błyskawicy” z 1934 roku) Józefa Czechowicza: „więc najpierw blaski pną się po domach wyżej i wyżej i gasną na rosie okien warszawa wisła w układzie zodiakalnym nieomal bo widzę wodnika pannę ryby”; wiersz „Ulica Miła” z tomiku „Krzyk ostateczny” (1938) Władysława Broniewskiego; wiersz „Alarm!” (1939) Antoniego Słonimskiego: „UWAGA! Uwaga! Przeszedł! Koma trzy!" Ktoś biegnie po schodach. Trzasnęły gdzieś drzwi. Ze zgiełku i wrzawy Dźwięk jeden wybucha rośnie, Kołuje jękliwie, Głos syren - w oktawy Opada - i wznosi się jęk: Ogłaszam alarm dla miasta Warszawy!”; wiersz „Wstążka” z „Warszawianki” (1939) Kazimierza Wierzyńskiego; wiersz „Warszawa” (1943) Krzysztofa Kamila Baczyńskiego: „Miasto groźne jak obryw trumny. Czasem głuchym jak burz maczugą zawalone w przepaść i dumne jak lew czarny, co kona długo”; publikacja dokumentalna „Na oczach świata” (1943) Marii Kann; wiersz „Uśmiech Warszawy” (1944) Tadeusza Hollendra i Tomasza Wiatracznego:„Patrz, to jest dumne miasto Warszawa, więcej niż tysiąc okropnych dni wlecze się sprawa trudna i krwawa, a ona walczy, a ona drwi. I chociaż dzisiaj broczy i krwawi z jej krwią pisanych, codziennych krat jak płomień pośród burz i błyskawic śmieje się co dzień jej dobry żart”; wiersz „Pomoc dla Warszawy” (1944) Antoniego Bogusławskiego; wiersze „Żądamy amunicji” (1944) i „Pieśń o Powstaniu” (1944) Zbigniewa Jasińskiego; wiersz „O chłopakach z AKa” (inny tytuł: „Chłopaki z AKa” z 1944) Eryka Lipińskiego: „Pierwszego sierpnia w całej Warszawie Się rozpoczęła okropna draka, Po jednej stronie byli Germańce, Po drugiej stronie warszawskie aka. Germańce mieli tanki i krowy I własowskiego pomoc kozaka. Tego nie miała dzielna Warszawa, Lecz za to miała chłopaków z aka. (…)”; wiersz „Miastu” (1944) Stanisława Marczaka-Oborskiego; wiersz „Śpiew Czerniakowa” (1944) Kornela Makuszyńskiego: „Do broni! Nadszedł i nasz dzień! Granaty się rozprysły Samolot rzucił na nas cień Na naszym brzegu Wisły! Więc biegiem każdy do swych znaków Na bój niech każdy będzie gotów Na dzisiaj hasło jest? CZERNIAKÓW? A odzew echem brzmi? MOKOTÓW?”; wiersze „1 września 1944” i „Powrót” (1944/45) Kazimierza Wierzyńskiego;strona: 1 2 3 4 5
Wówczas nikt nie przypuszczał, jak udany będzie to związek. Zamieszkali w Poroninie, a potem w Zakopanem, prowadząc dom otwarty. W 1924 roku Kasprowiczowie kupili willę na Harendzie (ok. 4 km od Krupówek). Poeta był zachwycony tym miejscem – uwielbiał przesiadywać na tarasie, patrzył na ukochane Tatry i pisał wiersze.
prezesem „Farmakonu”, Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej Przemysłowców, członkiem Komitetu Nadzorczego Towarzystwa Kredytowego w latach 1900-1927. Wspólnie z W. Karpińskim i Janem Rutkowskim zakupili w r. 1899 dla WTF dom przy ul. Długiej 16. Artur Oppman (1867-1931), pseudonim Or-Ot, poeta, pułkownik WP, piewca starej Warszawy, miłośnik dawnych legend warszawskich i twórca nowych. Autor poematów sławiących heroizm walk narodowowyzwoleńczych, współredaktor Wędrowca i Tygodnika Illustrowanego, działacz społeczny. Stanisław Sebastian ks. Lubomirski (1875-1932), fi nansista, przemysłowiec, założyciel Towarzystwa Lotniczego „Awiata” (1910). Wpływowy przedstawiciel życia gospodarczego, prezes naczelny organizacji związków i zrzeszeń wielkiego kapitału w Polsce „Lewiatan”, Centralnego Związku Przemysłu Polskiego, Związku Banków Polskich, prezes lub członek zarządu licznych wielkich banków i zakładów przemysłowych. Michalina z Czyżewskich Mościcka (1871-1932), działaczka społeczna i niepodległościowa na terytorium Polski i Szwajcarii. Radna miasta Lwowa, następnie przewodnicząca wielu instytucji opieki społecznej w Warszawie i na terenie kraju, żona prezydenta RP. Adolf Suligowski (1849-1932), prawnik, ekonomista, społecznik, absolwent Szkoły Głównej, autor licznych opracowań Bibliografi a prawnicza polska XIX i XX w. Działał w warszawskich stowarzyszeniach i instytucjach społecznych: Wydziale Czytelni Bezpłatnych, Warszawskim Towarzystwie Dobroczynności, Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych. Był działaczem samorządu miejskiego, założycielem Stowarzyszenia Nieruchomości m. Warszawy, Związku Miast Królestwa Polskiego, prezesem Rady Miejskiej m. Warszawy do chwili wejścia do Rady Stanu (1919), a następnie do Sejmu Ustawodawczego (1920). Wydał 4 tomy pism z zakresu gospo darki miejskiej. Ignacy Boerner (1875-1933), inżynier – absolwent studiów technicznych w Darmstadt, w młodości działacz PPS. W 1914 r. z pierwszą kompanią kadrową wyruszył na front, skąd trafi ł do obozu jenieckiego w Beniaminowie, następnie został szefem oddziału POCZET SPOŁECZNIKÓW wywiadowczego Komendy Naczelnej POW. Po powrocie Piłsudskiego z Magdeburga objął funkcję jego męża zaufania przy niemieckiej Radzie żołnierskiej, a następnie wstąpił do wojska polskiego. W czasie wojny polsko-sowieckiej pełnił rozmaite funkcje. W latach 1923-1924 był attache wojskowym w Moskwie. Powróciwszy z ZSRR, wstąpił do Wyższej Szkoły Wojskowej i z dyplomem ofi cera sztabu generalnego został szefem wydziału wojskowego w Ministerstwie Przemysłu i Handlu w randze pułkownika. Był ministrem poczt i komunikacji II RP (od 1929), twórcą Kolonii Boernerowo. Edward Gustaw Geisler (1854-1933), przemysłowiec, działacz społeczny, bojownik o polskość ewangelików, zbliżony do kół socjalistycznych. W swym domu na Lesznie ukrywał L. Waryńskiego. Wraz z bratem Karolem (1848-1933) w 1876 r. założył odlewnię żelaza i fabrykę maszyn pod fi rmą „Bracia Geisler”, która produkowała walce drogowe. Stanisław Sebastian ks. Lubomirski (1875-1932). Ze zbiorów Tadeusza W. Świątka. 123WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI Sporo czasu i pieniędzy poświęcał działalności społecznej. Był współzałożycielem Banku dla Handlu i Przemysłu, kierował Muzeum Przemysłu i Rolnictwa, Fundacją Wawelbergów, Towarzystwem Ogrodniczym Warszawskim, członek, a nawet prezes Kolegium zboru E-A, rozwijał jego działalność dobroczynną: Szpital Ewangelicki, Dom Starców i Sierot, Dom Sierot, Schronisko Czasowe i Ognisko Domowe dla Kobiet, pierwszy w Polsce Zakład dla Umysłowo Niedorozwiniętych. Był współorganizatorem gimnazjum fi lologicznego im. M. Reja, gdzie nauczano po polsku. Wszystkie instytucje kierowane przez niego służyły nie tylko ewangelikom, ale także pozostałym mieszkańcom Warszawy, bez względu na wyznawaną religię. Z początkiem I wojny objął kierownictwo nad całą dobroczynnością w Komitecie Obywatelskim Warszawy. W 1915 r. wystąpił z memoriałem do gen. H. Beselera w obronie nauczania w języku polskim, a rok później – w 1916 – został wybrany radnym miasta. Aleksander Ryl (1871-1933), prowizor farmacji (1897), właściciel apteki w Parczewie w latach 1897- 1900, a od 1904 r. apteki „Królewskiej” w Warszawie, producent kapsułek żelatynowych, od 1910 r. dyrektor techniczny Warszawskiego Towarzystwa „Motor” i członek jego zarządu w latach 1918-1933. Uruchomił produkcję polskich preparatów salicylowych (1922), srebrowych (1924), jodowych (1924), był autorem technologii znakomitej „Motopiryny”, budowniczym oddziału chemicznej syntezy przy ulicy Racławickiej 6. Wprowadził też kapsułki tranowe dla dzieci. Znany był jako wielki społecznik. Jan Wilhelm Liebelt (1848-1934), kupiec i przemysłowiec, wywodzący się z rodziny pochodzącej z pogranicza Alzacji i Lotaryngii, prawnuk kupca bławatnego przybyłego z Torunia, który z bratem założył przy Nowym Świecie Dom Handlu Bławatami, notowany jeszcze w rejestrze handlowym Warszawy w 1854 r., choć nie będący już w rękach rodziny. W 1890 r. założył w należącym do siebie domu sklep kolonialny. W jego mokotowskiej willi, nazwanej od drugiego imienia Wilhelmówką, gościło corocznie kilkanaścioro dzieci z niezamożnych rodzin warszawskich i pozawarszawskich. Znany był jako członek 124 Jan Wilhelm Liebelt (1848-1934). Ze zbiorów Tadeusza W. Świątka. honorowy Zgromadzenia Majstrów Młynarskich w Warszawie, działacz samorządu miejsko-gminnego Starego Mokotowa, później miejskiego, członek-założyciel Towarzystwa Miłośników Mokotowa. Cecylia Śniegocka (1862-1934), nauczycielka, orga nizatorka i kierowniczka Towarzystwa Tajnego Nauczania (1894) w prywatnych mieszkaniach uczniów i nauczycieli przy czynnym oraz fi nansowym poparciu całego społeczeństwa Warszawy. Pracę konspiracyjną prowadziła do chwili przejęcia jej szkół przez organizację o nazwie: Polska Macierz Szkolna (1906). Justyna Budzyńska-Tylicka (1867-1936), lekarz fi toterapeuta, działaczka społeczna, orędowniczka emancypacji kobiet, założycielka i kierownik pierwszej stołecznej Poradni Świadomego Macierzyństwa, długoletnia radna m. st. Warszawy, członek Naczelnej Rady Lekarskiej i zarządu Warszawskiej Izby Lekarskiej, przewodnicząca Wydziału Kobiecego PPS, współwłaścicielka Towarzystwa Produkcyjnego „Planta”. Julian Henneberg (1868-1936), właściciel zakładów wyrobów platerniczych w Warszawie, równocześnie właściciel dóbr Czyżew i SzczytnoPage 1 and 2: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI SPPage 3 and 4: Tadeusz W. Świątek Rafał ChwiszcPage 5 and 6: Z pozoru wydaje się, iż zamożne Page 7 and 8: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI JePage 9 and 10: Żydzi zamiesz kujący od wieków WPage 11 and 12: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI PoPage 13 and 14: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI NiPage 15 and 16: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI ZwPage 17 and 18: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI aPage 19 and 20: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI LuPage 21 and 22: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI poPage 23 and 24: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI KaPage 25 and 26: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI 30Page 27 and 28: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI KaPage 29 and 30: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI WaPage 31 and 32: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI StPage 33 and 34: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI PrPage 35 and 36: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI stPage 37 and 38: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI SaPage 39 and 40: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI 18Page 41 and 42: L. Rabek, W. Sawicki, W. Rodys, K. Page 43 and 44: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI naPage 45 and 46: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI PrPage 47 and 48: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI pePage 49 and 50: Kolonia dla bezdomnych Annopol. KolPage 51 and 52: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI InPage 53 and 54: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI ToPage 55 and 56: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI SzPage 57 and 58: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI GmPage 59 and 60: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI szPage 61 and 62: Zarząd składał się z prezesa - Page 63 and 64: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI BiPage 65 and 66: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI WyPage 67 and 68: Wyjazd członków Warszawskiego TowPage 69 and 70: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI StPage 71 and 72: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI tePage 73 and 74: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI WaPage 75 and 76: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI KoPage 77 and 78: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI WaPage 79 and 80: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI WaPage 81 and 82: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI WtPage 83 and 84: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI AnPage 85 and 86: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI CePage 87 and 88: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI OdPage 89 and 90: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI PoPage 91 and 92: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI DzPage 93 and 94: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI PoPage 95 and 96: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI rPage 97 and 98: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI JPage 99 and 100: Klementyna z Tańskich Hoff manowa Page 101 and 102: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI FrPage 103 and 104: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI LePage 105 and 106: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI TyPage 107 and 108: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI ZjPage 109 and 110: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI JaPage 111 and 112: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI AuPage 113 and 114: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI UjPage 115 and 116: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI WaPage 117 and 118: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI zaPage 119: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI ArPage 123 and 124: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI PrPage 125 and 126: Helena Mniszkówna I v. CzyżyńskaPage 127 and 128: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI roPage 129 and 130: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI prPage 131 and 132: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI StPage 133 and 134: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI 13Page 135 and 136: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI krPage 137 and 138: 9 V 1794 - pospolite ruszenie mieszPage 139 and 140: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI 29Page 141 and 142: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI 18Page 143 and 144: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI ToPage 145 and 146: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI 19Page 147 and 148: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI 19Page 149 and 150: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI 19Page 151 and 152: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI BuPage 153 and 154: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI 1 Page 155: WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI
Artur Barciś w serialu "Miodowe lata" ★★★ ROJEK: Artur z zespołu Myslovitz ★★★ ANDRUS: Artur, kabareciarz ★★★ BALAZS: Artur, polski polityk, daw. minister rolnictwa ★★★ BARCIŚ: Artur, aktor filmowy i telewizyjny ★★ KISUNY: tytuł utworu literackiego, autor Artur Baniewicz ★★★★★ sylwek: OPPMAN: Artur
Literacka wizja Warszawy w wierszach Artura Oppmana Miłośnik, wielbiciel, piewca Warszawy, z „[..] rozrzewnieniem i humorem opisujący ludzi i mury warszawskiego Starego Miasta [...]”[1], Artur Oppman przyszedł na świat 14 sierpnia 1867 roku w Warszawie. Pochodził ze spolonizowanej rodziny niemieckiej z bogatymi tradycjami powstańczymi. Dziadek Artura Oppmana uczestniczył w powstaniu listopadowym, natomiast jego ojciec brał udział w wydarzeniach roku 1863, co wywarło wpływ na późniejszy światopogląd młodego poety. Zakochał się bowiem młody Artur w swojej ziemi ojczystej, a zwłaszcza w Warszawie, w której przyszedł na świat, i pozostał jej wierny aż do śmierci[2]. Artur Oppman uczył się początkowo w jednym z warszawskich gimnazjów, jednak silna rusyfikacja szkoły zmusiła młodego patriotę do zmiany placówki. Kilka lat po porzuceniu gimnazjum Oppman wstąpił do szkoły handlowej im. Leopolda Kronenberga, gdzie zaczyna się historia jego twórczości, a także historia pseudonimu, którym sygnował swoje wiersze i opowiadania. Skrót od imienia i nazwiska Artura Oppmana został błędnie przepisany przez zecera, który zamienił Ar – Op, na Or – Ot. Pierwsze próby poetyckie drukował Oppman od 1883 roku w: „Dzienniku dla Wszystkich”, „Kurierze Warszawskim”, „Kłosie” i „Tygodniku Ilustrowanym”, zwracając tym samym na siebie uwagę najpopularniejszych wówczas pisarzy: Prusa, Reymonta, Tetmajera. W 1890 roku Artur opuścił Warszawę i wyjechał do Krakowa, gdzie przez dwa lata studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wrócił jednak do Warszawy, gdzie kolejnymi utworami zdobywał sobie sławę i przychylność warszawskiej elity artystycznej. Otwarte dla wszystkich mieszkanie Oppmana na Starym Mieście odwiedzają: Władysław Reymont, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Bolesław Leśmian, Antoni Lange, Wojciech Kossak, Wacław Berent. Zacieśniają się również stosunki Oppmana z Prusem. Piewca Warszawy w latach 1903–1906 obejmuje stanowisko kierownika literackiego „Wędrowca”, następnie w latach 1918–1920 jest współredaktorem „Tygodnika Ilustrowanego”. W czasie wojny polsko-bolszewickiej, w 1920 roku, Artur Oppman, kontynuując tradycje dziadka i ojca, wstępuje ochotniczo do wojska. Od 1921 do 1925 roku jest redaktorem „Żołnierza Polskiego”. Po 1927 roku uczestniczy w życiu publicznym i zostaje członkiem delegacji do sprowadzenia zwłok Juliusza Słowackiego. Od 1883 roku cały czas pisze; w 1893 powstaje tomik Ze Starego Miasta, w 1903 – Kronika mieszczańska o Majchrze Gąsce, w 1922 – Kronika mieszczańska. Imć Panów Barwinków... Peregrynacja. Powstają również utwory będące wyrazem kultu narodowych bohaterów przeszłości, Epopeja napoleońska 1912, Pieśni o sławie 1917, Pieśni o księciu Józefie 1918, Pieśni o legionach i o Księstwie Warszawskim 1918 i Śpiewy historyczne 1930. Twórczość Oppmana została doceniona w 1928 roku, kiedy wyróżniono ją nagrodą literacką miasta Warszawy. W drugiej połowie XIX wieku obserwujemy wzrost zainteresowania tematem miasta, którego obraz pojawia się zarówno w literaturze, jak i w malarstwie. We Francji powieści o tematyce wielkomiejskiej zabierają czytelnika w podróż po wszystkich dziedzinach życia ludzkiego; ukazują bogactwo i przepych, zaglądają do domów bogatych mieszczan, do pałacu wersalskiego, do teatru i salonów, w których toczy się życie kulturalne, gdzie wśród blasku tysięcy świec rozlega się muzyka. Z drugiej strony szkice wielkiego miasta ukazują nędzę i rozpacz, zaglądają w najciemniejsze zaułki, gdzie cierpienie, głód i upodlenie znalazły swoje siedliska. Powieść wielkomiejska, zwłaszcza francuska i rosyjska, nie wahają się ukazać „[...] cuchnącej knajpy na przedmieściu, gdzie najuboższa ludność szuka zapomnienia o swej niedoli [...]”[3]. Wizerunek wielkiego miasta, który stał się podstawą wielu prac z drugiej połowy XIX wieku, nadal fascynuje i zastanawia współczesnych historyków literatury. Dzieła, które prowadzą śladami Wokulskiego, ukazują czasy Prusa i Gierymskiego[4], zadziwiają szczegółowym opisem architektury, miejsc, obyczajów, jednak co zadecydowało o tym, że temat miasta, a w ogarniętej zaborami Polsce – temat Warszawy, osiągnął taki sukces? Jan Detko uważa, że „[...] o tak dynamicznym rozwoju powieści o tematyce wielkomiejskiej zadecydowały dwa czynniki: tradycja szkicu fizjologicznego oraz inspirująca rola estetyki naturalizmu”[5]. Tradycja szkicu fizjologicznego szczególnie wszczepiona była w literaturę francuską, a inspiracje do niej płynęły z pisarskiej praktyki Emila Zoli. W Polsce fizjologia miasta nie spotkała się z tak dużym zainteresowaniem. Być może po upadku powstania styczniowego obraz gnicia, deprawacji i upadku, szukania w mieście oznak degeneracji nie był tym społecznie pożądanym. O szkicu fizjologicznym możemy mówić przy okazji felietonów Gerarda Maurycego Witkowskiego, utworów Wójcickiego czy szkiców Karola Frankowskiego. Warto również wspomnieć o Klemensie Junoszy, który portretował sceny z życia mieszczan, chłopów i Żydów, a w którego dziełach dostrzec można elementy szkiców fizjologicznych : [...]Gruby pień tej schorzałej, w górnej części od pioruna rozdartej, suchotnicy, był wypróchniały wewnątrz; z bocznych gałęzi rdzeń także już wypadł — i tym sposobem ze starej wierzby utworzył się jakiś flotrowers dziwaczny, z którego tchnienia wiatru kapryśne dobywały tony...[6] Większym zainteresowaniem cieszą się jednak powieści realistyczne, które w swą fabułę wplatają szkic fizjologiczny. Również naturaliści odnieśli się przychylnie do tematyki wielkomiejskiej. Powiązali miasto z naukami przyrodniczymi poprzez porównanie sposobu jego funkcjonowania do żywego organizmu. Należy pamiętać, że temat wielkiego miasta jako istoty żyjącej narodził się już w romantyzmie, po czym przez wiele lat ewoluował, coraz głębiej zaglądając w zakamarki „molocha”, odkrywając coraz mroczniejsze tajemnice. W Polsce jednak tematyka wielkomiejska, zwłaszcza warszawska, dała o sobie znać szczególnie u Prusa, Dygasińskiego i Żeromskiego, kiedy to miasto zostało podniesione do rangi problemów „[...]ważnych i artystycznie uzasadnionych, stąd gwałtowna eksplozja tego tematu[...]”[7] . Niestety wśród wielkich badaczy literatury Warszawa wyłuskiwana jest z powieści, szkiców i felietonów jako topograficzna jednostka. Historycy prowadzą nas śladami bohaterów powieści, zapominając o literackim opisie, literackiej wizji miasta. Jan Detko w swej pracy Warszawa naturalistów ukazuje poszczególne etapy kształtowania się obrazu Warszawy od Prusa, Dygasińskiego, Żeromskiego i Bartkiewicza, sięgając aż do tradycji dwudziestolecia międzywojennego, zapominając o człowieku, który całym sercem ukochał Warszawę i to jej poświęcił zdecydowaną większość swojej twórczości. Zapomniał choćby wymienić nazwisko poety, który choć nie tak wybitny jak Prus czy Żeromski, stworzył na poły żartobliwą a na poły poważną, nieco ironiczną, ale przepełnioną wielką sympatią – literacką wizję warszawskiego Starego Miasta. Nie wspomniał Jan Detko o Arturze Oppmanie, który obecnie zapomniany niemal zupełnie, niegdyś był ceniony za swą bezinteresowną miłość do Warszawy. Twórczość Artura Oppmana nierozerwalnie związana jest z Warszawą, a szczególnie z rynkiem staromiejskim. Pieśń o Rynku i Zaułkach, Wiersze o Starym Mieście, Moja Warszawa, Legendy Warszawskie – to dzieła, których podstawą stały się obyczaje, zachowania i kultura ludzi zamieszkujących Warszawę, ich obowiązki, problemy. Również istotnym elementem twórczości staromiejskiego barda jest ogromne przywiązanie do tradycji historycznej, zwłaszcza do tradycji powstaniowej: [...]Któż jak ty umiał pięścią arsenał zdobywać/ I tak stać przeciw kulom pod królem Zygmuntem?/ Nikomu kajdan nie kłaść, swoje zawsze zrywać/ I żyć nie tylko chlebem, lecz pieśnią i buntem? [...][8]. Or – Ot nie zapomina o dokonaniach przodków i ich poświęceniu dla odzyskania Polski niepodległej. W czasie kiedy Prus pisze w swych Kronikach o tym ,że społeczeństwo polskie jest zbyt skłonne do debat, pijaństwa i trwonienia majątku, nie ma zdolności politycznego myślenia oraz że nie potrafi zająć się tym co utylitarne: porządkowaniem miasta, budową kanalizacji, rozwojem szkolnictwa, Dygasiński z naturalistyczną dokładnością ukazuje w swych dziełach wszelkie objawy gnicia, zepsucia i upadku życia staromiejskiego. Pokazuje ludzi podłych, z marginesu społecznego, knajpianych muzykantów, których życie podporządkowane jest zabawie. Zarówno Prus jak i Dygasiński ukazują całe pokolenia próżniaków, którzy coraz zacieklej przyczyniają się do upadku społeczeństwa. Oppman w Pieśni o Rynku i Zaułkach natomiast zwraca się raczej ku romantyzmowi: pokazuje ludzi, których ukształtowały lata zaborów i dążeń niepodległościowych, w których płynie krew przodków, którzy wsławili się w działaniach powstańczych z lat 1830/31 i 1863. W wierszu Honoratka autor naszkicował nastrój panujący w kawiarni o tytułowej nazwie. Przesiadywali tam przedstawiciele inteligencji warszawskiej – Lelewel i Mochnacki – którzy przy dźwiękach muzyki Chopina kłócili się „gromami”, [...] Jaki być rząd powinien z pęt wyrwanej Polski [...][9] Honoratka subtelnie ukazuje nastroje przed powstaniem listopadowym: tu ktoś nuci o Moskalach, w drugim kącie ktoś planuje przyszły rząd, ktoś wchodzi i wychodzi, ktoś czeka, [...] A nazajutrz Konstanty pieni się i wścieka/ I wrzeszczy; „ Lubowidzki! znów ubili szpiega!” [...][10] Przez pryzmat restauracji Honoratka, Oppman przemyca tematykę powstania listopadowego; w miarę czytania narastają emocje, zapalony buntowniczym ogniem młodzieniec wskakuje na stół i zaczyna śpiewać Marsyliankę, już za chwilę od pieśni zatrzęsą się ściany. Niemalże jak przez okno widać studentów i oficerów umykających z parady na Placu Saskim, [...] A gdzie : wie cesarzewicz – i wie Honoratka. [...][11] Restauracja (właściwie kawiarnia) jest świadkiem, obserwatorem a także początkiem i końcem wydarzeń listopadowych: [...] Wykrwawia się w kawiarni noc zemsty i szału.../ Furczą lance pod Stoczkiem... grzmią grochowskie fronty.../ Zamilknij! to na sercach z ognia i kryształu/ Pisze Muza: Listopad Dwudziesty Dziewiąty... [...][12] W wierszach z wyżej wymienionego zbioru Warszawa zostaje podniesiona do rangi niemalże świętej reduty, której obrońcy przez wieki krew swoją oddawali [...] Jak miecz, co raczej pęknie, niż go nędznie pogniem [...][13]. Sam autor przez swoją miłość i przywiązanie do miasta czuje się zobligowany do współodczuwania cierpienia, jakie spotykało wielokrotnie Warszawę, Or – Ot czuje się integralną częścią miejskiego organizmu: [...] Przeto czuje cię duszą i myślą i ciałem,/ Jakbym był twym, krwią świętych przesyconym gruntem,/ I jestem z twoim wzlotem, jestem z twoim szałem,/ I z twoim, wbrew niewoli i podłości, buntem!... [...][14]. Zresztą nie tylko Oppman jest częścią organizmu. Cały lud warszawski odczuwa, krwawi, kąsa, cieszy się i kocha. Mieszkańcy Warszawy współodczuwali stuletni wyrok pozbawienia wolności, żywili nadzieję, że wraz z Napoleonem nadchodzi niepodległość, czuli ciężar ciosu wymierzonego przez „sturękiego Moskala”, a gdy przyszedł czas to właśnie ludzie swymi siłami bronili świętej reduty, strawieni ogniem buntu. Ten organizm według Oppmana posiada wspólną duszę, której on nie potrafi nazwać, zna jednak jej hasło, a jest nim [...] Rewolucja! [...][15]Ciąg dalszy nastąpi... :) Artykuły zamieszczone na stronie są własnością autorki. Kopiowanie, przetwarzanie i rozpowszechnianie bez mojej wiedzy lub zgody jest zabronione.[1] H. Markiewicz, Pozytywizm. Warszawa, 1999, s. 298. [2] Świadectwem przywiązania Oppmana do ojczyzny jest napis na jego płycie nagrobnej, umieszczony przez Jana Lorentowicza: Odszedł w zaświaty poeta, który w ciągu czterdziestu kilku lat swego życia twórczego miał jedną tylko namiętność: bezgraniczne ukochanie Ojczyzny. [3] A. Jakubiszyn-Tatarkiewiczowa. Wstęp do: S. Mercier, Obraz Paryża, Warszawa 1959, s. 16. [4] A. Międzyrzecki, Warszawa Prusa i Gierymskiego, Warszawa 1957. [5] J. Detko, Warszawa naturalistów, Warszawa 1980. [7] Jan Detko, Warszawa… op. cit., s. 22. [8] Artur Oppman, Rewolucja [w:] idem, Pieśń o Rynku i Zaułkach. Warszawa 1946, s. 51. [9] Artur Oppman, Honoratka, op. cit., s. 37. [10] Ibidem, s. 37. [11]Ibidem, s. 37. [12] ibidem, s. 38. [13] Artur Oppman, Rewolucja, op. cit, s. 51. [14]Ibidem, s. 53. [15] Ibidem, s. 51.
Poeci o Tatrach. #literatura. Autor: Culture.pl. Udostępnij: Ryszard Matuszewski o antologii "Tatry i poeci" w opracowaniu Michała Jagiełły, "Twórczość" listopad 2007. [Tatry i poeci. Antologia wierszy. Wybrał i opracował Michał Jagiełło. Biblioteka Narodowa, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2007, ss. 540 + ilustracje.]
Stare Miasto to najstarszy ośrodek miejski Warszawy, który do dziś jest perełką stolicy. Kolorowe kamienice, wąskie uliczki oraz Zamek Królewski swoją niesamowitą atmosferą przyciągają zarówno turystów, jak i samych Warszawiaków. 2 września 1980 roku Stare Miasto w Warszawie wpisane zostało na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Warszawska Starówka dawniej była miastem
poeta sławiący piękno gór - krzyżówka. Lista słów najlepiej pasujących do określenia "poeta sławiący piękno gór": PIEWCA ODA KRASA TREN ASNYK UROK LIRYK GÓRSKI NIMFY TATRY JAN APOLLO JANICKI SANOK PIK ATLAS SOWA LEWIS POEMAT EROTYK. Słowo.
100 lat temu, 6 maja 1918 r. urodził się Stanisław Grzesiuk, pisarz, pieśniarz, piewca obyczajów dawnej Warszawy. Z wykształcenia elektromechanik, w czasie II wojny światowej więzień KL Dachau i KL Mauthausen-Gusen. W niemieckich obozach koncentracyjnych spędził 5 lat.
Trasa składa się ze ścieżki szlakiem murów miejskich z nagraniami przygotowanymi przez Krzysztofa Zwierza. Przebieg trasy oznaczony jest na mapie kolorowymi pinezkami. Czas trwania: 1,5h. Dla kogo: dla młodzieży i dorosłych ciekawych historii Warszawy. Zaczynamy w pobliżu tarasu widokowego przy zbiegu ulicy Brzozowej i Celnej.
. qsmjvh3nyf.pages.dev/555qsmjvh3nyf.pages.dev/147qsmjvh3nyf.pages.dev/446qsmjvh3nyf.pages.dev/942qsmjvh3nyf.pages.dev/475qsmjvh3nyf.pages.dev/944qsmjvh3nyf.pages.dev/749qsmjvh3nyf.pages.dev/399qsmjvh3nyf.pages.dev/865qsmjvh3nyf.pages.dev/336qsmjvh3nyf.pages.dev/997qsmjvh3nyf.pages.dev/475qsmjvh3nyf.pages.dev/558qsmjvh3nyf.pages.dev/420qsmjvh3nyf.pages.dev/404
artur poeta piewca starej warszawy
